Аҕа дойду сэриитин тиэмэтигэр литературнай – музыкальнай дьүһүйүү
Петухова Варвара Семеновна,
учитель родного языка и литературы,
МБОУ “Легойская СОШ”,
Республика Саха (Якутия), Усть-Алданский улус, с. Кептени
Туйгууна (фон музыка)
Сайылык дьиэлэрин аһаҕас аанынан
Буорах сыта эмискэ аҥылыйбыта…
Холорук курдук өрө ытыллан,
Соһумар сурах тарҕанан барбыта.
Чуумпу сайылык дьиэтин боруогун
Сэрии тыйыс тыала атыллаабыта.
Улуу Аҕа дойдубут бар дьонун
Өстөөҕү утары турарга ыҥырбыта.
Алина З
Мин бардым бухатыыр эһэлэрим
Былыргы аартыктарын арыйан,
Күн дьонум дьоллоох көҥүллэрин
Хараҥа күүстэртэн харыһыйа.
Миша
Ким эмэ Аҕаҕыт ханнаный? диир буоллар,-
Уокка кыттан-уот, этиҥҥэ эбиллэн-этиҥ,
Хотойдорго холбоһон-хотой буола
Тапталлаах аҕабыт барбыта диэриҥ.
Саша
Мин мантан сэриигэ барбытым
Кыракый балаҕан дьиэбиттэн,
Ыраахха диэритин кэтэһэн
Турбута кырдьаҕас мин аҕам.
Мин мантан сэриигэ барбытым
Оскуола чуораанын хаалларан,
Саас буолан, чыычаахтаах чараҥым
Симэммит хатыҥын аттынан.
Алина Н
Ээй,
Дьэ эрэ, дьэ эрэ, күүһү-уоҕу түмүөх, күүһү-уоҕу түмүөх!
Дьэ эрэ, дьэ эрэ, тутта-хапта түһүөх, тутта-хапта түһүөх!
Буулдьа толлон улуйан
Буурҕа курдук ытаата,
Олох дьаһах барчаланан
Урусхал курдук кумаланна.
Истиҥ эрэ, истиҥ эрэ
Эр биллэр
Эриирдээх кэмнэрэ,
Элиэ кыыллыы
Элиэтэһэн кэллилэр,
Сор туолар
Суостаах күннэрэ,
Хара суордуу
Халаатаһан түстүлэр.
Андаҕайабыт, андаҕайабыт
Аламай күнүнэн, аламай күнүнэн,
Илбиһирбит фашистар
Ирбинньик күлүктэрэ даҕаны
Төрөөбүт сирбитигэр төрөөбүт сирбитигэр
Түһүө-түбүлүө суоҕа! Түһүө- түбүлүө суоҕа!
(музыка. Священная война. Миэстэ атастаһаллар)
Диана (фон-сэрии тыаһа Саша ааҕан бүтүөр дылы тыаһыыр)
Аллараа- халлаан, үөһээ-халлаан,
Тымныы тыал улуйбахтыыр,
Ардах түһэр. Ыраах, ыраах
Саллаат походка айанныыр.
Туйгууна
Бүгүн өстөөх отой сынньаппата,
Халлааны, сири барытын уоттаата…
Манна соҕотох хахыйах хаалбыта,
Ону да кууспута уот кутаата.
Алина З
Уот биһилэх төгрүктээтэ
Улуу Ленин күн куоратын,
Снаряд, буулдьа сиидэлээтэ
Нева модун долгуннарын.
Миша
Снаряд буулдьа аннынан
Полк өрүһү туораата,
Уҥуоргу кытылга тахсан,
Сатарыыр дохсун ураата.
Саша
Арҕаа, арҕаа, тус арҕаа
Полк охсуһан сыҕарыйар.
Ураа, ураа, ураа
Немец куоттар куотар.
Бары
Хоту дойду хонноҕуттан
Колонналар бардылар
Хара тыанан, толоонунан
Хайыһардар дайдылар.
Өстөөх ханна саһан сытар,
Өстөөх ханна хайыһар,
Ситиэ онно сытыы буулдьа,
Ситиэ сыыдам хайыһар.
Алина Н
Уулаах окуопаҕа сытан,
Утуйбакка да сылдьан,
Ийэ дойдум дьолун иһин
Эрэйдэммитим иһин
Син биир этиэҕим
Сирдээҕи дьолу билэбин диэн.
Көстөр айыым сырдыгыттан,
Көҥүл олохтон арахсаммын,
Сарсын тахсар күн иһин
Саманна оҕуттахпына да,-
Син биир этиэҕим
Сирдээҕи дьолу билэбин диэн.
Бары
(Герой туһунан ырыа)
Диана
Уулуссаны ортотунан,
Ураа ыллыы турбутунан,
Массыынанан биһиэннэрэ
Манна сүүрдэн кэлиэхтэрэ,-
Хаһан сэрии бүттэҕинэ,
Өстөөх күллүүн көттөҕүнэ.
Туйгууна
Улуу ыһыах тардыллыаҕа,
Оонньуу-күлүү салаллыаҕа,
Үүнүү үллүө, төрүөх тахсыа,
Үөрэн-көтөн норуот ыллыа,-
Хаһан сэрии бүттэҕинэ,
Кыайыы күнэ көрдөҕүнэ.
Миша
Бомба, миинэ ньиргиэрэ
Туманныран сүттүлэр,
Хааммыт тохтор кэмнэрэ
Ардах буолан бүттүлэр.
Саргы-кыайыы үрдээтэ,
Күммүт үөрэн күөрэйдэ.
Алина З
Сир киинэ Москва куоракка
Кыайыыбыт салюта ньиргийэр,
Сибэкки букета халлааҥҥа
Айхаллаан ыһылла үрэллэр.
Уруйдан тапталлаах дойдубут!
Аатырда эн аатыҥ аар-саарга,
Бигэтик эрэнэр буоларбыт
Бу кэлбит саргылаах кыайыыга.
Бары
1941-1945
Тыыннаахтар умнубат сыллара
Адьырҕа өстөөҕү кыдыйар ытык иэс
Андаҕар этиллэр тыллара.
Ол этэ уот сэрии ынырык сыллара
Тыыннаахтар умнубат сыллара.
Саша (фон-Киһиэхэ төрөөбүт дойдута Туйгууна ааҕан бүтүөр диэри))
Сэрии тэлбит суолунан
Саха буойун төнүннүм,
Кырыыс дьулаан хонуутун,
Кэбис, аны көрүмүүм.
Алина Н
Дорообо, тиит мастаах төрөөбүт алааһым,
Сэрииттэн мин тыыннаах эргиллэн кэллим.
Дорообо, тапталлаах хотугу халлааным,
Эн күҥҥүн көрөммүн мин эмиэ мичээрдим.
Миша
Көрөрдөөх эбиппин ээ
Күндү Денам күөх уутун,
Харахтыырдаах эбиппин ээ
Хара суһуох долгунун.
Диана
Биһиги
Ытык походтарга сылдьан
Бу Кыайыы күнүн көрбүппүт,
Сороҕор санньыйан,
Сороҕор үөрэн-көтөн.
Тыһыынча өлүүттэн
Тыыннаах ордубуппут.
Туйгууна
Биһиги
Бу баар курдук
Өйдүүбүт,
Бу баар курдук көрөбүт
Бар дьон куустуһар түгэнин,
Москва салютун ньиргиэрин.
Алина З (фон-День Победы)
Бойобуой походтарга хаамсан
Бу өрөгөйдөөх күнү көрбүппүт,
Сороҕор үөрэн, сороҕор ытаан
Сэрииттэн тыыннаах оппуппут.
Саша
Биһиги өйбүтүгэр-санаабытыгар
Бэҕэһээ курдук кыайыы күнэ,
Бэйэни билбэт буола долгуйар
Бар дьон куустуһар түгэнэ.
Алина Н
Бүгүн үөрүү күнүн көрсөбүт
Кыайбыттар мустаммыт,
Ис сүрэхтэн ырыа ыллыыбыт
Өстөөҕү самнараммыт.
Бары уопсай ырыанан түмүктүүллэр.
