Бырайыак аата: «Батареяны туттарар аналлаах киин»
Бырайыагы толордо: Алексеева Уйгулана, 3 – с кылаас үөрэнээччитэ
Салайааччы: Петрова Майя Петровна
Быарайыак улэтэ:
Үлэ сонун өрүтэ:
- Хаһыат оҥорон батарейка буортутун туһунан сырдатыы;
- Батарейка туттарар киини тэрийээһин
- Туттуллубут батарейкаҕа аналлаах иһити ууруу
Үлэ билиҥҥи кэмҥэ суолтата:
- Үлэбит сүрүн суолтата айылҕаны харыстааһын буолар.
Үлэ сыала: Батарейка айылҕаҕа таһаарар буортутун аҕыйатан төрөөбүт дойдубут айылҕатын харыстааһын.
Соруга:
- “ООО Кооператор” маҕаһыыны уонна Дьиикимдэ оскуолатын батарейка туттарар киин буоларын тэрийээһинэ
- Туһатыттан тахсыбыт батарейка куһаҕан дьайыытын туһунан акция, хаһыат, листовка көмөтүнэн өйдөтөр үлэни тэрийии
Бырайыак тоҕоостооҕо: Нэһилиэккэ туттуллубат батарейканы туттарар киин суоҕа
Кэтэһиллэр түмүгэ: Дьиикимдэ олохтоохторо батарейка куһаҕанын билэн, туһатыттан тахсыбыт батарейкалары ООО “Кооператор” маҕаһыыҥҥа уонна Дьиикимдэ оскуолатыгар туттарар кииҥҥэ аҕалан туттаралларын ситиһии.
Бырайыкка туттуллар ньымалар: Ыйытынньык, хаһыат.
Быраҕыллыбыт батарейка киһиэхэ куһаҕанных дьайар
Биир быраҕыллыбыт батарейка элбэх буортуну оҥорор. Батарейкаҕа баар ыарахан металлар сири уонна ууну буортулууллар. Ол сиргэ өр кэмҥэ үүнээйи үүнэрэ тохтуур. Ууга барбыт металлар киһиэхэ тиийиэн сөп. Киһи организымыгар куһаҕаннык дьайар.
Дьокуускай куоракка туһатыттан тахсыбыт батарейканы саҥардар тэрилтэ баар, ону таһынан тутар кииннэр. Дьиикимдэ олохтоохторо туһатыттан тахсыбыт батарейканы тутар киин суоҕуттан, информация суоҕуттан улахан аҥаара мусоркаҕа быраҕаллар эбит. Мусоркаттан свалкаҕа барар. Ол сытан батарейка хаҕа түспүтүн кэннэ туох баар ыарахан металлара буорга киирэн сири уонна сир аннынааҕы ууну буортулуур. Сир аннынааҕы ууннан үрэххэ уонна күөлгэ тиийэр. Ол ууну дьоннор истэхтэринэ куһаҕан түмүккэ тиийиэхтэрин соп.
Үлэбит былаана:
| № | Үлэ көрүҥэ: | Чыыһылата |
| 1 | Акция “Туһатыттан тахсыбыт батарейканы туттар – айылҕаны харыстаа” | Тохсунньу ый 29 күнүттэн – Олунньу ый 31 күнүгэр диэри |
| 2 | Хаһыат күрэҕэ “Туһатыттан тахсыбыт батарейка буортута” (1 – 9 кылаас) | Тохсунньу ый 29; күнүттэн – Олунньу ый 8 күнүгэр диэри |
| 3 | Листовка көмөтүнэн информация тарҕатыы (инстаграм, ватсап) | Тохсунньу ый 29 күнүттэн – Олунньу ый 31 күнүгэр диэри |
| 4 | Туһата суох батарейкаҕа аналлаах иһиттэри тутар кииннэргэ ууруу | Тохсунньу ый 29 күнүттэн – Олунньу ый 4 күнүгэр диэри |
Түмүк:
Батарейка дьон олоҕор туһалаах мал. Ол гынан баран айылҕабытыгар быраҕыллыбыт биир батарейка айылҕаҕа улахан хоромньуну таһаарар:
- Туһатыттан тахсыбыт батарейка куһаҕан дьайыытын туһунан хаһыат, листовка көмөтүнэн өйдөтөр үлэни тэрийии
- үүнээйи туругар, кыылларга уонна дьон доруобуйатыгар куһаҕаннык дьайар.
- Батарейкаттан тахсар дьаат содула өр бириэмэҕэ кыайан чөлүгэр туспэт.
- Айылҕаҕа тахсыбыт содулун көннорүүгэ элбэх бириэмэ, үп, үлэ, харчы ороскуоттанар.
- Туттарар киин тэриллиитэ үөһээ тахсар ороскуоттан босхолуур.
Туһаныллыбыт литература:
